Trong dịp nghỉ lễ 30/4 vừa rồi, mình xem được một bộ phim truyền hình Trung Quốc rất hay, phải nói là tác phẩm truyền hình xuất sắc nhất năm 2024 đối với mình. Nhưng tiếc là tìm thông tin trên mạng thì hầu như không thấy bất cứ trang tin tức nào ở Việt Nam nói về bộ phim này. Quả thực không hiểu sao với một bộ phim đậm chất nghệ thuật vị nhân sinh như vậy mà nhà sản xuất lại đặt cho một cái tên hết sức tầm thường – “Các cô ấy của hôm nay” (今天的她们), dịch đúng từ tên gốc tiếng Trung của phim. Tên tiếng Anh của phim cũng tầm thường không kém – “Fry Me to the Moon” (tạm dịch: Chiên tôi tới mặt trăng), nhại theo tên bài hát nổi tiếng “Fly me to the moon” (Đưa em đến mặt trăng).
Tên phim tầm thường đã đành, đến quả poster phim cũng tầm thường nốt, nhìn không khác nào một bộ phim về cuộc sống đô thị rẻ tiền. Bỏ qua những điều trên, điểm khiến mình dừng lại và lựa chọn xem bộ phim này trong mùa lễ là vì dàn diễn viên quá chất lượng: Tống Dật, Lý Thần, Xa Thi Mạn, Trương Quốc Lập. Tống Dật là một bạn diễn viên trẻ mình rất thích qua các tác phẩm gần đây của bạn này, còn Lý Thuần là nhân vật chuyên trị vai ác nổi tiếng trong các tác phẩm như Như Ý truyện, Tam sinh tam thế thập lý đào hoa. Hai cái tên còn lại thì không quá xa lạ với khán giả màn ảnh nhỏ Việt Nam: chú Trương Quốc Lập từng đóng vai hoàng đế Càn Long trong bộ Tể tướng Lưu Gù hay những bộ phim kinh điển như Khang Hy vi hành, Bản lĩnh Kỷ Hiểu Lam; còn Xa Thi Mạn là nữ hoàng phim TVB một thời, dạo này chị cũng rất chăm chỉ sang đại lục đóng phim.
Bộ phim lấy bối cảnh Thành Đô, thủ phủ của những người sành ăn với nền ẩm thực Tứ Xuyên nổi tiếng khắp Trung Hoa, nơi có nhà hàng Xuyên Bạch Lâu của đầu bếp Cố Đại Bằng (chú Trương Quốc Lập thủ vai) có tuổi đời rất lâu. Phim mở màn với cảnh đầu bếp Cố sáng sớm đi dạo một vòng quanh chợ lựa chọn nguyên liệu và chỉ dẫn cho cậu học trò Trần Đông những bí quyết mua hàng của mình. Với trọng tâm câu chuyện nằm ở nhà hàng Xuyên Bạch Lâu, bộ phim xoay quanh ba nhân vật nữ chính là Cố Mạn Đình (Lý Thuần diễn), Lộ Chân Chân (Tống Dật diễn) và Lương Thanh Nhiên (Xa Thi Mạn diễn). Ba cô gái với ba tính cách khác nhau, làm việc ở ba môi trường khác nhau nhưng lại có duyên gặp gỡ và gắn kết từ câu chuyện của nhà hàng Xuyên Bạch Lâu.
Giới thiệu nhân vật
Cố Mạn Đình là con gái rượu của đầu bếp Cố, từ nhỏ cô đã là một đứa trẻ hạnh phúc sống trong tình yêu thương vô bờ bến của cha mẹ. Khi vừa tốt nghiệp đại học, cô đã lấy chồng là anh người yêu thanh mai trúc mã và có một cuộc hôn nhân đẹp như mơ mà bao người mơ ước. Ở nhà cô là một bà nội trợ hiện đại, được chồng cưng chiều hết mực, tới việc nhà cũng không cần phải động tay, thành ra phần lớn thời gian của cô là đều ở nhà hàng Xuyên Bạch Lâu của bố để phụ trách việc quản lý nhà hàng. Có thể nói Xuyên Bạch Lâu gần như là nhà của Cố Mạn Đình vì thời gian cô ở đây suốt mấy chục năm qua còn nhiều hơn ở nhà, và các cô chú đầu bếp, nhân viên lớn tuổi trong quán đều như người nhà của cô.
Lộ Chân Chân là cô bạn thân từ nhỏ của Cố Mạn Đình, cả hai lớn lên cùng nhau và vẫn luôn giữ liên lạc dù người ở Thành Đô người ở Bắc Kinh. Bố Chân Chân bỏ mẹ con cô đi từ nhỏ nên đầu bếp Cố luôn coi Chân Chân như con gái của mình, thường hay nấu cho cô rất nhiều món ăn ngon. Mẹ của Chân Chân là một nhà giáo nên tính tình rất nghiêm khắc, chính vì sự hà khắc của bà mà cô quyết định rời bỏ Thành Đô đến sinh sống và lập nghiệp ở Bắc Kinh hơn mười năm nay. Công việc của Chân Chân là làm giám đốc truyền thông ở một nhà hàng lớn ở Bắc Kinh, cô làm việc chung với bạn trai là Lưu Tư Nhiên – tổng giám đốc nhà hàng. Cả hai có một mối tình đẹp kéo dài suốt nhiều năm và chỉ còn đợi tới thời điểm kết hôn.
Trái ngược với hai nhân vật kể trên, Lương Thanh Nhiên là một phụ nữ trung niên đã hơn 40 tuổi. Cô là một nhà đầu tư trong lĩnh vực ẩm thực, chuyên săn lùng các nhà hàng có tiềm năng để đầu tư và sau đó tìm cách thâu tóm họ để bán lại với giá cao. Ra đời từ năm 15 tuổi, từng chinh chiến trong ngành này mấy chục năm, cô như một con cáo già am tường hết mọi mánh lới trong nghề và luôn hành động một cách mạnh mẽ, quyết liệt để đạt được mục tiêu của mình bằng mọi giá, bất chấp có phải hành xử tàn nhẫn đến mức nào. Cô là tổng giám đốc khu vực Tây Nam của tập đoàn Chung Đình, nắm quyền sinh sát của cả một chi nhánh trong tay và cũng là người luôn đem lại lợi nhuận khủng mỗi năm cho tập đoàn.
Câu chuyện của Xuyên Bạch Lâu
Là một nhà hàng ẩm thực Tứ Xuyên lâu đời, Xuyên Bạch Lâu từng một thời nức tiếng khắp Thành Đô khiến người người lũ lượt xếp hàng đến ăn. Đầu bếp Cố Đại Bằng cũng từng tham dự nhiều cuộc thi đấu ẩm thực lớn trong nước và quốc tế, thường xuyên được mời đi biểu diễn tay nghề khắp nơi. Vấn đề trọng điểm mà bộ phim đặt ra rất hay: một nhà hàng truyền thống nổi tiếng một thời cũng sẽ có lúc thoái trào. Theo thống kê trong ngành kinh doanh ẩm thực, mỗi năm có hàng ngàn nhà hàng mới mở ra và cũng có hàng ngàn nhà hàng phải đóng cửa vì không thể cầm cự được. Sự phát triển của công nghệ và các xu hướng ẩm thực mới mẻ của giới trẻ khiến những nhà hàng truyền thống như Xuyên Bạch Lâu đứng trước bờ vực khó khăn về tài chính.
Để cầm cự được nhà hàng, đầu bếp Cố buộc phải nhận lời đầu tư của Lương Thanh Nhiên, nhưng nếu trong thời hạn đặt ra mà doanh thu nhà hàng không cải thiện được thì thương hiệu Xuyên Bạch Lâu sẽ thuộc về tập đoàn Chung Đình. Vấn đề lớn nhất mà đầu bếp Cố và Xuyên Bạch Lâu phải đối mặt là cách kinh doanh truyền thống của nhà hàng suốt mấy chục năm qua không thể giúp họ sinh lời được, vì thực đơn của nhà hàng mỗi ngày mỗi khác dựa vào nguyên liệu tươi ngon mua được ở nhà, các nhân viên lớn tuổi của nhà hàng đa phần coi việc đi làm như là đi chơi chứ không ai đi làm để hành xác, và nhà hàng cũng không có những chương trình truyền thông hay khuyến mãi thu hút thực khách, ngay cả việc giao hàng online cũng không làm nốt vì đó không phải là chủ trương của Xuyên Bạch Lâu.
Việc đầu tư vào Xuyên Bạch Lâu vốn dĩ là một nước cờ của Lương Thanh Nhiên vì mục đích thực sự phía sau vẫn là thâu tóm thương hiệu lâu đời này. Để thực hiện được mục đích đó, cô đã chiêu mộ nhân tài là Lưu Tư Nhiên – bạn trai của Lộ Chân Chân – về Thành Đô làm việc dưới trướng mình, khiến Chân Chân cũng phải khăn gói theo bạn trai về đây dù trong lòng cô không muốn trở về quê nhà. Trong quãng thời gian ở quê, Chân Chân chưa tìm được công việc nào phù hợp nên đã nhận lời rủ rê của cô bạn thân Cố Mạn Đình về làm giám đốc truyền thông hỗ trợ cho Xuyên Bạch Lâu. Bắt đầu từ đây, Chân Chân mới có dịp tiếp xúc với anh chàng Trần Đông – đệ tử chân truyền của đầu bếp Cố và cũng là người tiếp quản Xuyên Bạch Lâu sau này.
Bão táp chốn Thành Đô
Mỗi nhân vật trong Các cô ấy của hôm nay đều có cuộc chiến của riêng mình. Cuộc sống hôn nhân của Cố Mạn Đình những tưởng hạnh phúc ấm êm, nhưng bên trong đó đã tiềm tàng sự rạn nứt từ lâu khi Mạn Đình luôn thấy mình vô dụng, chỉ là một chiếc bình hoa di động bên cạnh chồng và cố ép bản thân phải làm những điều mình không thích chỉ vì con đường phát triển sự nghiệp của chồng. Ngay cả khi chồng Mạn Đình thân mật với đối tác nữ hay khi cô phát hiện anh đi vào khách sạn với người ta, cô cũng chẳng thể nói ra lời cay nghiệt nào, bởi một đứa trẻ hạnh phúc từ nhỏ như cô không biết cách nào để làm tổn thương người khác.
Ngược lại với Mạn Đình, Chân Chân từ nhỏ đã sống trong một gia đình không hạnh phúc, sớm phải đối mặt với cảnh chia ly tan vỡ của mẹ cha nên bên trong cô có một vết thương lòng rất lớn. Từ bé Chân Chân đã luôn muốn cố gắng làm hài lòng mẹ mình vì không muốn làm bà buồn sau chuyện cha bỏ đi. Đến khi trưởng thành ra đời, Chân Chân lại luôn cố gắng chiều theo người yêu, làm theo mọi thứ anh ta muốn để anh ta không bỏ rơi mình. Cao trào của bộ phim là khi Chân Chân và anh người yêu Lưu Tư Nguyên đứng ở hai phe khác nhau: một bên là phe của Lương Thanh Nhiên dùng hết mọi cách để thâu tóm Xuyên Bạch Lâu, một bên là phe của Cố Mạn Đình và Trần Đông luôn muốn cầm cự tới cùng để bảo vệ nhà hàng của gia đình.
Cuộc chiến của Lương Thanh Nhiên không phải ở nơi thương trường mà ở trong chính đời sống tình cảm cá nhân của cô. Trên thương trường, cô là một người phụ nữ thành đạt, dày dạn kinh nghiệm và chiến tích khiến cánh đàn ông phải nể phục, nhưng trong chuyện tình cảm thì cô lại liên tục thất bại từ cuộc tình này đến cuộc tình khác. Cô cảm thấy thật khó để cân bằng được cả hai vai trò – một người phụ nữ giỏi giang trong sự nghiệp và một người phụ nữ đảm đang biết vun vén cho tổ ấm của mình. Những chuyện tình của cô đến và đi chóng vánh, cô chỉ xem đó như những cuộc thử và sai để đi tìm một đáp án nào đó cho bài toán khó giải của mình.
Hơn phân nửa bộ phim, Lương Thanh Nhiên đối đầu với Cố Mạn Đình và Lộ Chân Chân trong chuyện chiếm quyền sở hữu nhà hàng Xuyên Bạch Lâu. Nhưng sau một trận phong ba bão táp chốn Thành Đô, khi Xuyên Bạch Lâu cuối cùng bị tập đoàn Chung Đình thâu tóm thì cả ba từ thù lại hóa thành bạn, trở thành hội chị em chung một chiến tuyến để đấu lại cả một tập đoàn.
Nghệ thuật vị nhân sinh
Thông thường các bộ phim truyền hình của Trung Quốc có thời lượng khá dài, thường phải 30 tập trở lên, nhưng Các cô ấy của hôm qua là bộ phim truyền hình đầu tiên mà mình thấy số tập chỉ vọn vẹn 24 tập – một con số tương đối khiêm tốn. Với thời lượng như vậy, chuyện phim và các tình tiết trong phim được dàn trải hết sức vừa vặn, giống như một bàn tiệc có đầy đủ món khai vị, món chính, món phụ, món canh, món tráng miệng,… Trong thời buổi mà phần lớn chúng ta vừa coi phim vừa tua nhanh, đây là một trong những bộ phim dài tập hiếm hoi mà mình theo dõi trọn vẹn từng giây phút của câu chuyện mà không tua phút nào, bởi tình tiết nào cũng hợp lý và được đặt đúng nơi đúng chỗ, không thừa thãi dây cà ra dây muống.
Bởi bộ phim quy tụ toàn dàn diễn viên thực lực nên không cần phải bàn cãi về diễn xuất. Chú Trương Quốc Lập diễn quá duyên dáng dễ thương, Xa Thị Mạn thì diễn thần thái quá đỉnh, còn Tống Dật và Lý Thuần như một cặp bài trùng trong phim tung hứng cho nhau. Chủ đề chính của phim là về ẩm thực Tứ Xuyên nên khán giả cũng được thưởng lãm qua màn ảnh nhỏ rất nhiều món đặc sản nơi đây như mì Dan Dan, gà Cung Bảo, đậu phụ xốt Tứ Xuyên,… với đặc trưng là vị cay xé lưỡi. Các màn trình diễn nấu ăn trên phim cũng đặc sắc không kém, y như những bộ phim chuyên về đề tài ẩm thực khiến khán giả phải trầm trồ bởi tài nghệ ẩm thực của các đầu bếp.
Thông điệp chủ đạo và xuyên suốt của bộ phim là sự kế thừa và cách tân giữa truyền thống và hiện đại. Để sống sót trong bối cảnh thương thường hiện đại, các nhà hàng truyền thống cũng phải có chiến lược phát triển của riêng mình. Trong chuyện nấu ăn, đầu bếp Cố đại diện cho nhóm đầu bếp truyền thống của một nền ẩm thực lâu đời, trong khi đệ tử của ông là Trần Đông vốn là một đầu bếp học ẩm thực Pháp, vì yêu thích món ăn Tứ Xuyên mà theo làm học trò ông. Trần Đông là một thanh niên tuổi trẻ tài cao, biết cách kết hợp giữa truyền thống và hiện đại để cách tân những món ăn cũ theo một phong vị mới nhưng vẫn kế thừa những tinh hoa giá trị của truyền thống.
Có một điều mình thích nhất về bộ phim đó chính là không gian và bầu không khí ấm cúng mà bộ phim mang lại, bởi căn bếp của một nhà hàng cũng giống như căn bếp của một gia đình, đó là nơi sưởi ẩm và gắn kết mọi thực khách lại với nhau bằng những món ngon. Không có chuyện gì mà một bữa ăn không thể giải quyết được. Âm nhạc của phim cũng xuất sắc không kém, với những bản kinh kịch và những bản nhạc nền không lời viết theo giai điệu kinh kịch truyền thống làm người xem trong lòng cũng rộn vui theo. Mình rất thích chi tiết đầu bếp Cố khi nấu ăn hay bật kinh kịch lên nghe để món ăn của chú cũng thấm đẫm phong vị Tứ Xuyên.
Có rất nhiều điều mình không thể nói hết về cái chân, cái thiện, cái mỹ, cái hay của bộ phim này. Một bộ phim chạm tới được những phần sâu thẳm bên trong mình, làm mình bật khóc không ít lần ở ngay cả những phân cảnh bình thường nhất. Một bộ phim mà vừa xem vừa thấy tiếc vì sợ phim sẽ sớm đi đến hồi kết thúc. Có rất nhiều điều xúc động và đáng suy ngẫm về tình cảm gia đình, hôn nhân, tình yêu, bạn bè, tình đồng nghiệp, chủ tớ,… trong bộ phim này khiến mình cứ day dứt mãi không thôi. Một tác phẩm hay như thế nhưng lại xuất hiện và trôi đi lặng lẽ trên mạng thì thật tiếc, nên mình mới biên đôi dòng giới thiệu với quý vị xa gần hãy tìm xem.
"Hãy trở thành sự thay đổi mà bạn muốn nhìn thấy trên thế giới này."
- Gandhi