“Sống mái” đúng là đọc trệch ra từ “trống mái” và cách dùng “sống mái” quá quen thuộc đến mức nếu bây giờ có ai đề xướng đọc đúng “trống mái” thì sẽ bị coi là sai và không được chấp nhận.
Từ “sống mái” viết đúng là “trống mái” với nghĩa sống (trống): đực, nghĩa mở rộng là mạnh, và mái: cái, nghĩa mở rộng là yếu. Hiện nay ta vẫn dùng từ phái mạnh phái yếu là như thế.
Ta vẫn hay dùng là: sống mái với quân thù, quyết sống mái với quân thù… “Sống mái” có nghĩa là mạnh yếu, mở rộng ra là thắng thua, sống chết.
Nguồn gốc từ “sống mái” lại bắt nguồn từ từ Hán Việt là từ “Thư hùng”, (Thư là mái, là yếu; Hùng là trống, là mạnh). Hiện nay ta vẫn còn dùng một số cụm từ Hán Việt có chữ Thư hùng như: “tranh trận thư hùng”, “quyết một trận thư hùng”, hay “nhất quyết thư hùng”.
Từ “thư hùng” được dùng đầu tiên trong Sử ký Tư Mã Thiên, chương Hạng Vũ bản kỷ: “nguyện dữ Hán vương khiêu chiến, quyết thư hùng nghĩa” là “muốn thách đấu với Hán vương một trận quyết định thắng thua).
Trong Tam Quốc Diễn Nghĩa của La Quán Trung, hồi thứ 31 có đoạn: “thệ dữ Tào tặc, nhất quyết thư hùng”, nghĩa là ” thề sống chết một trận với thằng giặc Tào Tháo”.
Nếu bạn cảm thấy bài viết này hữu ích, bạn có thể ủng hộ tác giả qua chương trình Bạn đồng hành hoặc tại đây.
