Lâu lắm rồi tôi mới đọc lại một quyển truyện dài, chí ít cũng hơn nửa năm trời. Bởi lẽ tôi không muốn ngốn quá nhiều thời gian để chìm đắm trong những quyển truyện dài dằng dặc, để rồi đọc xong chỉ đọng lại một chút cảm xúc rằng câu chuyện này hay, rồi thôi. Căn bản là cái hòn đảo tình yêu được lập trình trong đầu tôi từ lâu đã sập rồi khi ngộ ra chân lý cuộc đời, nên những thứ sến súa và lãng mạn theo thời gian rồi cũng phôi pha, chẳng còn mặn mà gì.
Một ngày đi dạo nhà sách để tìm mua một quyển sách tặng bạn, vô tình thấy một quyển mới ra được bọc giấy kính để trên kệ sách mới. Ngay từ lần đầu tiên nhìn tôi đã ấn tượng bìa sách, bìa vẽ hình hai chú chim đang đậu trên mái ngói một ngôi nhà có hai ô cửa sổ xanh, trời đang mưa rất to và hai chú chim thì ướt sũng. Đọc phần giới thiệu đằng sau tự nhiên biết rằng đây là quyển sách dành riêng cho mình:
Tại sao giữa biển người mênh mông này lại có một số người không thể tìm cho mình một bàn tay ấm, một trái tim có cùng nhịp đập. Có phải họ cũng giống như con cá voi cô đơn kia, vì nhịp đập của trái tim họ không giống như nhịp đập trái tim của muôn vàn người khác, vì những tiếng lòng của họ không một ai có thể lắng nghe, không một ai có thể hiểu được?
Lúc đấy trên tay đang cầm 3 quyển sách khác đã lựa khá ưng ý cả buổi sáng, thêm 1 quyển mua tặng bạn mà tiền trong ví chỉ vừa đủ trả, bèn để lại quyển sách này. Không hiểu sao rõ ràng mình tính trong đầu tiền mua 4 quyển sách đã gần vừa khít số tiền hiện có, vậy mà cuối cùng khi tính tiền vẫn dư ra một khoản vừa đủ mua quyển sách bỏ lại. Âu cũng là một cái duyên, hoặc dây thần kinh tính toán của tôi bị chập.
Quyển sách tựa là “Theo đuổi” của cây bút trẻ Phạm Thanh Thúy. Đây là truyện dài đầu tay của chị mới ra mắt gần đây, ấy vậy mà đã đạt giải nhì cuộc thi sáng tác văn học Đoàn Thị Điểm (không có giải nhất). Đầu đề quyển sách, tác giả đề từ “For all broken hearts”. Thật sự khi mua mấy quyển sách hay bọc giấy kính, tôi rất hay nghi ngờ vì độ ảo diệu của bìa sách, không biết nội dung bên trong sau khi lột bỏ lớp vỏ có như mình tưởng tượng hay sẽ làm mình thất vọng tràn trề?
Nhân vật chính của truyện là Hàm Yên – một nữ nhà văn tự do lên một huyện nhỏ ở phố núi để chắp bút viết tiểu sử cho một mệnh phụ phu nhân. Hàm Yên lên Cẩm Xuyên đương giữa mùa mưa, không khí truyện ngay những trang viết đầu đã ngập tràn tiếng mưa rơi khắc khoải. Và trong quá trình ở nơi phố núi vắng lặng ấy, Hàm Yên mới bắt đầu nhớ lại những kỉ niệm trong quá khứ. Không gian và thời gian trong “Theo đuổi” được Thúy xây dựng rất đặc biệt, nó đan xen giữa quá khứ và hiện tại, lồng ghép giữa hai bối cảnh khác nhau khiến người đọc như đang xem bộ phim giàu chất điện ảnh qua từng câu chữ.
Tôi ngồi nhìn chiếc đài, và tưởng tượng những người trong đài bé xíu, họ cũng giống như những người ngoài đời thực, cũng mặc quần áo giống bố mẹ khi đi làm, cũng có em bé và đưa chúng đi nhà trẻ, cũng nấu ăn và chuyện trò.
Tôi hoàn toàn đau khổ khi đài hỏng và bố tháo tung nó ra, trước chiếc đài bị tháo tung, không hề có một con người tí hon nào trong đó cả, tôi đã có cảm giác mình bị lừa dối. Đó có phải là tổn thương đầu tiên tôi gặp trong đời và nó dữ dội đến nỗi tôi từ chối tiếp xúc một cách bình thường với mọi người không? Tôi không biết.
Những chương đầu của quyển sách là dòng hồi ức lan man của nhân vật về những chuyện đã xảy ra trong quá khứ, về Phố – cậu em hàng xóm trong ký ức tuổi thơ Hàm Yên đã thất lạc. Không hiểu sao đọc những dòng mô tả về Phố, tôi lại liên tưởng tới hình ảnh của Tường trong bộ phim “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”:
Đột nhiên, từ khi đứng đằng sau lưng đứa bé (sau tôi mới biết tên nó là Phố) đang mê mải bày trận đồ một mình ấy, lòng tôi dâng lên một niềm yêu thương kì lạ. Cái lưng bé bỏng của nó, bờ vai bé bỏng của nó, cái gáy với những sợi tóc đen được cắt bởi một bàn tay vụng dại qua quýt của nó, tất cả trở nên thân yêu đến nỗi, tôi quyết định rằng tôi sẽ che chở cho nó, bảo vệ nó suốt đời.
Cái khoảnh khắc gặp nhau lần đầu tiên ấy của Hàm Yên và Phố cũng chính là mối nhân duyên định mệnh ràng buộc cả hai. Lại một mô tuýp tình chị em, nhưng “Theo đuổi” đặc biệt ở chỗ chị đi tìm em suốt gần nửa quãng đời, còn em cũng đi tìm chị trong ngần ấy năm, nhưng khi gặp nhau – cả hai không bao giờ đến được với nhau.
Hàm Yên và Phố đã cùng nhau có một tuổi thơ rất đẹp, như những hình ảnh dễ thương của Thiều với Mận, Tường trong “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”. Để rồi một ngày, Phố bé bỏng khi chứng kiến cái chết của bố mẹ đã bị chấn thương tâm lý nặng nè, đến nỗi quên cả quá khứ và vào ở trại mồ côi. Từ đó mối duyên giữa cậu và Hàm Yên bị đứt đoạn. Mãi đến khi trưởng thành, những lần Hàm Yên hội ngộ với Phố là những lần chứng kiến cậu đang yêu thương một người con gái khác. Cô còn nhớ cái khoảnh khắc lúc nhỏ khi cả hai đi chơi bên bờ sông, Phố nói rằng lớn lên em sẽ cưới chị làm vợ, dù cu cậu còn chẳng biết vợ chồng là như thế nào. Vậy đó, Hàm Yên chỉ như một người chị lặng lẽ chứng kiến những cuộc tình bi thương của Phố, và giữ riêng nỗi đau khổ trong lòng.
Nhớ một ai đó quá nhiều và quá lâu, người ta sẽ thấy cả trái tim và tâm hồn đều trống rỗng.
Có gì bi ai hơn một người bị đánh rơi kí ức tuổi thơ, trong đầu Phố chỉ có cuộc đời bắt đầu từ giai đoạn ở trại trẻ mồ côi. Cậu không còn bất cứ hình dung nào về tuổi thơ với Hàm Yên, về cái chết của cha mẹ cậu, và cuối cùng khi cậu và Hàm Yên đến được với nhau sau bao phen trắc trở, mỗi lần nhắc lại chuyện ngày xưa, cả hai lại mâu thuẫn và tranh cãi. Hàm Yên luôn cố gắng nhắc lại những chuyện ngày bé, nhưng Phố không thể nào chấp nhận được những chuyện vốn dĩ không có trong kí ức của cậu. Và trong những giấc mơ vô định, Phố luôn thấy mình ngồi cùng một người con gái trên đồi hoa, cậu không nhìn rõ mặt cô ấy, cũng không biết cô là ai. Nhưng giấc mơ cứ lặp đi lặp lại suốt từ thời niên thiếu tới giờ.
Phố đâu biết người con gái ấy chính là chị Hàm Yên, còn Hàm Yên thì biết nhưng không thể nào tự nhận mình là cô gái trong mơ của Phố. Có nhiều thứ chúng ta theo đuổi ở đời, tới khi có được trong tay rồi thì vẫn chưa chắc đó là của mình, vì nó có thể tan biến và rơi rớt mất bất cứ khi nào.
Văn của Thúy đẹp và buồn trong từng câu chữ, cả cách Thúy kể chuyện và dựng nên một bối cảnh u hoài, trầm mặc. Đọc văn Thúy thấy được sự sâu sắc và chiêm nghiệm như một tảng đá trầm tích, không phải thứ câu chữ cạn cợt của một số người trẻ như đám rêu mọc sau mưa – xanh đấy mà cũng chết yểu trong phút chốc. Mất hết 3 đêm để tôi đọc xong quyển sách, không phải vì nó quá dài, mà vì tôi sợ đọc nhanh quá thì câu chuyện sẽ kết thúc mất nên cứ nhẩn nha mỗi đêm một chút. Không hiểu sao Phố là một nhân vật đáng trách trong truyện nhưng tôi lại thấy thương Phố vô cùng, vì còn gì đau khổ hơn một người đánh rơi kí ức tuổi thơ, mà kí ức ấy lại rất đẹp và trong veo.
Như một sự sắp đặt, khi gấp quyển sách lại, trong đầu tôi lại vang lên lời ca khúc “Phố thị” của Phạm Anh Duy:
Phố thị say, nhìn hay hay
Sao tôi mắt cứ cay cay, như mấy người không gặp may.
Phố thị đông, người đông đông,
Tôi như đứa nhóc lông bông, chơi xa mà không về nhà.
Đừng đưa tôi về con phố chung đôi.
Đừng chân ơi, tôi xin đừng bước nữa.
Đừng tôi ơi, chỉ say chút nữa thôi.
Đừng nghe tim khóc lóc mà yếu lòng.
Này là đám sao, rất cao, rất xa.
Biết ai kia không nhà, có đang, nhớ ta ?
Chắc đang say thôi mà,
Sớm mai sẽ quên,
Giống như quên lời hứa của đêm rất êm.
Không hiểu sao tôi cứ ngỡ như đây là ca khúc viết riêng cho sách, như một bản nhạc vang lên cuối credit bộ phim. Và tôi tự hỏi phải chăng đây cũng là tiếng lòng của Hàm Yên gửi Phố, cho cậu nhóc con về một lời hứa năm nào…
***
Trong một lần lên núi viết bài về bùa yêu, có một câu hỏi mà tới giờ Hàm Yên vẫn bỏ ngỏ chưa hỏi được bà cụ xứ Mường: “Tại sao thế gian chỉ có bùa yêu mà lại không có bùa quên?”.
Nếu bạn cảm thấy bài viết này hữu ích, bạn có thể ủng hộ tác giả qua chương trình Bạn đồng hành hoặc tại đây.
