Có một điểm thú vị trong nghề biên tập sách mà càng làm nhiều cuốn thì mình và đồng nghiệp mới phát hiện, đó là mỗi khi viện dẫn đến một đề tài nào đó thì cả mười tác giả như một đều nhắc đến cùng một cuốn sách, như kiểu ngôi sao thương hiệu trong dòng sách đó vậy. Và mỗi khi nhắc đến đề tài trầm cảm, cuốn sách Lost Connections của tác giả Johann Hari lại được điểm mặt gọi tên, trong kha khá nhiều cuốn từ sách tâm lý cho tới kỹ năng.
Cái duyên để công ty mình làm cuốn Lost Connections là một câu chuyện cũng thú vị không kém. Cuốn này ban đầu vốn do ca sĩ, giảng viên Hồ Trung Dũng (anh dạy tiếng Đức tại ĐH KHXH&NV) tìm đọc bản tiếng Anh thấy hay nên muốn tự dịch một phần để chia sẻ trên mạng cho cộng đồng vì ý nghĩa của cuốn sách rất thiết thực trong thời điểm dịch bệnh. Sau đó Saigon Books mới mua bản quyền cuốn này và ngỏ lời mời anh Hồ Trung Dũng dịch, nhưng vì lịch trình bận rộn, khó đáp ứng được tiến độ ra sách nên cuối cùng anh không tham gia dịch sách được.
Thế là cái duyên lại đưa đẩy cuốn sách về với đội của chị Bùi Trần Ca Dao, một dịch giả quen thuộc của Saigon Books chuyên dịch dòng sách tâm lý mà mình cũng từng làm với chị ở cuốn Personality Isn’t Permanent (Tựa tiếng Việt: Đừng tin các bài trắc nghiệm tính cách) trước đây. Bản dịch sau đó được anh Hồ Trung Dũng đọc và hiệu đính lại, kèm theo bài giới thiệu rất hay ở đầu sách. Chưa hết, Lost Connections lại tiếp tục vinh dự được Tiến sĩ Lê Nguyên Phương, một chuyên gia giáo dục và tâm lý, viết bài điểm sách từ góc nhìn chuyên gia rất tâm huyết. Bản thân thầy Lê Nguyên Phương cũng cực kỳ thích cuốn này và từng giới thiệu ở vài buổi tọa đàm sau khi đọc qua bản dịch của Saigon Books, dù sách vẫn chưa ra mắt ở thời điểm đó.
Lost Connections cũng là một trong số ít những cuốn sách hiếm hoi mình được đồng biên tập cùng chị Dương Ngọc Hân, Tổng Biên tập Saigon Books và cũng là một người thầy, một người chị dẫn dắt cho mình những bước đầu tiên trên con đường làm nghề biên tập sách. Khi biên tập xong cuốn này, chị Hân cũng có chia sẻ: “Bản thảo này, có lẽ là cuốn sách non-fiction mà chị biên tập kỹ nhất từ trước đến nay tại Saigon Books (hơn cả cuốn Sang chấn tâm lý)”.
Đến lúc cuốn sách được chuyển sang nhà in và chỉ còn đợi nhận sách về kho, một điều trùng hợp thú vị khác là một nhà tâm lý có liên hệ với Saigon Books giới thiệu về Lost Connections. Chị rất tâm đắc với cuốn sách này và bày tỏ mong muốn hợp tác với Saigon Books để dịch sách cho độc giả Việt Nam được biết đến một cuốn sách hay như vậy. Rất tiếc là lúc đó “ván đã đóng thuyền” và đành hẹn chị dịp sau.
Đối với mình, Lost Connections là một “của hiếm” trong làng sách non-fiction trong chục năm đổ lại đây, vì thực sự lâu lắm rồi mới có một cuốn sách tâm lý khiến mình cảm thấy đồng điệu và chạm tới nhiều phần sâu thẳm trong mình như thế. Giống như các trường sinh linh giá của Voldemort, độc giả có thể nhìn thấy từng phần bản thể của chính mình qua từng trang sách, để hiểu hơn về những điều chúng ta đã đánh mất trong hành trình sống của mình: mất kết nối với công việc, với người khác, với những giá trị ý nghĩa, với vị trí xã hội, với thế giới tự nhiên, với tương lai,…
Bản thân tác giả Johann Hari là một người bị trầm cảm từ khi còn nhỏ, và anh đã trải qua một hành trình dài đi khắp nơi trên thế giới để tìm hiểu căn nguyên căn bệnh của mình, mà điểm đến đầu tiên khởi nguồn cho mọi chuyện không đâu khác chính là Việt Nam. Hơi tiếc một điều là mình không tìm ra thông tin phiên dịch viên của tác giả ở Việt Nam thời điểm đó để nhờ anh viết một bài chia sẻ về chuyến đi bão táp năm ấy.
Internet ra đời trong một thế giới mà nhiều người đã mất cảm giác kết nối với nhau. Mạng Internet cung cấp cho con người một hình thức nhái lại những gì mà chúng ta đã mất: bạn bè trên Facebook thay cho hàng xóm, trò chơi điện tử thay cho những công việc có ý nghĩa, cập nhật trạng thái trên mạng xã hội thay cho thể hiện trạng thái thật sự trong đời thực.
Sự cô đơn bao trùm lên nền văn hóa của chúng ta ngày nay như một lớp sương mù dày đặc… Bi kịch là nhiều người bị trầm cảm và lo âu lại ít được yêu thương hơn, vì họ trở nên khó gần gũi hơn. Thực ra, họ chỉ nhận được những lời phán xét và chỉ trích, điều càng khiến họ ngày càng trốn vào thế giới riêng. Họ lăn quả cầu tuyết đến một nơi lạnh hơn bao giờ hết.
(Trích đoạn sách)
Lost Connections – một cuốn sách rất hợp đọc trong mùa giãn cách xã hội và trong thời điểm đại dịch, khi chúng ta dần mất kết nối với cả thế giới và “giật mình, mình lại thương mình xót xa”.
Nếu bạn cảm thấy bài viết này hữu ích, bạn có thể ủng hộ tác giả qua chương trình Bạn đồng hành hoặc tại đây.
