Sinh ra từ làng, mình rất thích đọc những tập sách viết về làng quê, dù là làng quê Bắc Bộ hay Nam Bộ thì cũng đều gợi lên trong mình nhiều ký ức từ thời xa xăm. Hôm nay mình xin giới thiệu đến quý độc giả một trích đoạn từ tập tản văn “Mùi của ký ức” của nhà văn Nguyễn Quang Thiều. Bác Thiều vừa là nhà văn mà cũng là nhà thơ, nên văn của bác đôi lúc đọc như thơ vì tính gợi hình gợi cảm lẫn thanh điệu trong câu chữ.
Mời quý bạn đọc cùng thưởng lãm trích đoạn:
“Thường thì vào cuối tháng Mười Một âm lịch, rau khúc đã bắt đầu nở lác đác trên cánh đồng. Nhưng phải sang tháng Giêng, tháng Hai rau khúc mới nở rộ. Đó là khoảng thời gian những làn mưa xuân ấm áp thường trở về cánh đồng lúc gần sáng. Hồi còn nhỏ, trong những đêm gần sáng như thế, không hiểu vì lý do gì mà tôi thường thức giấc. Bà nội kéo chiếc chăn chiên nhiều lỗ thủng ủ kín tôi và nói “Mưa ấm thế này, khúc lại nở trắng đồng”. Những lúc như thế, tôi nín thở dỏng tai nghe mưa nhưng chỉ thấy tiếng côn trùng rỉ rả. Và tôi lại nói với bà: “Cháu chẳng nghe thấy mưa gì cả”. Bà tôi khẽ khàng: “Đang mưa đầy trời đấy”.
Sau này lớn lên, tôi hiểu bà tôi nghe thấy tiếng mưa bởi một mối giao cảm đặc biệt của bà tôi với thiên nhiên, trời đất. Từ lúc sinh ra cho đến khi qua đời, bà nội tôi chỉ rời làng mươi bận. […]
Cả cuộc đời bà tôi gắn liền với làng và cánh đồng cùng với cây cỏ, côn trùng với đói no, ấm lạnh, với khổ đau, hạnh phúc. Thế giới của bà tôi là ngôi nhà, cánh đồng và dòng sông chảy qua làng. Vì lẽ đó mà bà tôi có thể nghe được tiếng mưa xuân mỏng như hơi thở lúc gần sáng, nghe thấy tiếng cá quẫy vật đẻ tận đầm nước cuối làng trong những cơn mưa đầu tiên của mùa hạ, nghe được những hạt mầm tách vỏ trong lòng đất… Chỉ khi lớn lên ở tuổi mà tôi bắt đầu biết suy nghĩ về kiếp người thì tôi mới cảm nhận được tiếng của những cơn mưa bụi đầu tiên của mùa xuân. Nó đúng là hơi thở của trời đất. Mơ hồ, đằm sâu và nồng ấm. Và cũng chỉ lúc đó tôi mới nghe được tiếng rau khúc nở râm ran và tươi tốt trên những cánh đồng làng bất tận và mờ tối.”
(Tản văn “Tôi khóc những cánh đồng rau khúc”, Nguyễn Quang Thiều,
in trong tập sách “Mùi của ký ức”, NXB Trẻ xuất bản năm 2017)
"Hãy trở thành sự thay đổi mà bạn muốn nhìn thấy trên thế giới này."
- Gandhi